0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Çağımızın en büyük sorunlarından biri olan sebze, meyve ve gıdaya erişim güvenliği ile fiyat istikrarı olmaktadır. Bu sorun sadece genel kabul gören sosyal ve ekonomik yaşam içerisinde meydana gelen sıran bir hadise olarak tanımlanmayacak derecede öneme sahip olmaktadır. Çünkü gıda, sebze ve meyve bir milletin sağlıklı biçimde yaşamlarını sürdürmelerinde işlev görmektedir. Aksi takdirde yeterli miktarda gıdaya, sebzeye ve meyveye erişemeyen toplumlarda yaygın hastalıklar baş gösterebilir, yaygın hasatlıklar nedeni ile sağlık sistemi bozulabilir ve nüfusun kendisi varlıksal yönden tehlike altına girebilir.

Bu tanımsal çerçeveden hareket ile son zamanlarda pazarlarda fiyatların uçuk seviyeye gelmesinden yakınılabilir. Tarladan sebze ve meyve haline gelen ürünlerin, Pazar tezgâhlarında satışa sunuluncaya kadar ulaşım zincirinde fiyatının katlanması inkâr edilemez bir gerçekliktir. Tezgâhlarda yer alan ürünlerin fiyatının pahalılaşması demek vatandaşların satışa sunulan ürünleri tüketememesi demektir. Fiyat artışının tek bahanesi olan girdi ve nakliye maliyetlerinin sürekli artması ise temel gerçeklikler ile uyuşmamaktadır.

Çünkü tarladan üreticisinden çıkan ürünler, pazar tezgâhlarına varıncaya değin her aracının kendi ücretini belirlediği bir sistem bulunmaktadır. Oysaki kentlerin merkezlerinde yer alan sebze ve meyve hallerinin temel amacı üretici ile alıcıyı doğrudan buluşturmaktır. Ancak aksine bir zincir halkası sebze ve meyve hallerinde devam eder. Örnek olarak üretici bir liradan bir ürünü satar, komisyoncular ürünü iki liradan sebze ve meyve hallerinde bulunan aracılara satar, aracılar üç liradan pazarcı esnafına ürün satar, pazarcı esnafı aldığı ürünü dört liradan etiketleyerek tezgâhında vatandaşa satışa sunar. Bu noktada temel işlevi olan alıcı ile satıcıyı buluşturmak olan haller kar amacı güden, rant noktası haline gelen yer olarak gıda, sebze ve meyve gibi temel tüketim mallarına ulaşmanın önünde en büyük engel olma durumuna dönüşüyor.

Gıdaya, sebze ve meyveye ulaşmak noktasında güvenlik tehdidi ve sorunu oluşturan bu durumun önüne geçmek için ilk önce çeşitli adımların atılması gerekli olmaktadır. Bu adımlar arasında öncelikle istihdam ve üretim noktasında faydası olmayan aracı kişi ve özel kuruluşların ortadan çıkarılması gerekmektedir. Diğer yandan devlet kurumları yaygın biçimde her ilde oluşturulmalıdır. Oluşturulan bu yaygın kurumlar üreticinin malına değerinde alım garantisi vermelidir. Üreticiden alınan ürünler yerleşim yerlerinde gider maliyetleri çıkarıldıktan sonra belli bir makul fiyat ile doğrudan pazarcı esnafına satılmalıdır. Ancak pazarcı esnafları her gün belli noktada bulunmalıdır, vergisini vermelidir ve satışa sunduğu fiyatlar denetim altına alınmalıdır.

Sonuç olarak; uygulanması halinde bu üretim ve ulaştırma zincirinde vatandaşlar makul oranlar ile gıda, sebze ve meyve ürünlerine erişebilir, gıda, sebze ve meyve tedarikinin güvenliği sağlanabilir, nüfus üzerinde olumsuzluk oluşturan yaygın hastalıkların oluşmasının önüne geçilebilir, sağlıklı bir nüfusa sahip toplum yapısı ortaya çıkabilir.