0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Yerleşim açısından kentin ilk yapılaşma noktası merkez Sur ilçesidir. Ancak çeşitli etkenlerden ötürü Diyarbakır kent merkezi zaman içinde göç almış ve alınan göç dolayısı ile yerleşim alanları ilk önce Yenişehir ilçesine daha sonrasında Bağlar ilçesine ulaşmıştır. Fakat Diyarbakır kent merkezinin yapılaşma ve yerleşim yüz ölçümünün büyümesi doğal ve normal akışında büyümemiştir. Hızlı göç ve iskan politikası ile kent kısa süre içinde mevcut durumunun birkaç katına ulaşmıştır. Özelliklede Bağlar ilçesi bu durumun yaşandığı başlıca nokta olmaktadır. Dönemin koşullarında verilen imar izinleri ise bağlar ilçesini içinden çıkılamaz bir noktaya sürüklemiştir. İlçenin yapı stokunun büyük bölümü bitişik nizam yapılaşma ilkesine göre inşa edilmiştir. Ayrıca bağımsız yapılar biçiminde inşa edilen apartmanların büyük bir kesimi ise sadece tuğla ve tavan biçimde yapıldığı bilinmektedir.

Diğer bir sorun ise Bağlar ilçesinin eski yerleşim bölgelerinde bulunan yapıların günümüz deprem kuşağının yaşattığı sarsıntı gücünü karşılayamamasıdır. Dönemin yapı teknolojisine ve yönetmeliğine göre inşa edilen yapılar değim yerinde ise bugünkü deprem şiddeti karşısında tuzla buz olacak şekilde bulunuyor. Bu açıkça karşılaşılan en büyük soruna denk düşmektedir. Öte yandan mevcut yapılar günümüzün bilimsel şehircilik mimari ve yapılaşmasının çok gerisinde bulunuyor. Bu ise kentin eski ve yeni ayrımında, eskiyi virane ve harap olmuş bir görünüme indirgiyor.

Bütün bunların yanı sıra Bağlar ilçesinin yapı sorunu sadece fiziksel açıdan ele alınabilecek bir durumun çok ötesinde bulunmaktadır. Yapı sorunu sosyolojik ve güvenlik iklimini dahi olumsuz etkiliyor. Güvenlik atmosferini olumsuz etkileyen durum ise yapı sağlığı açısından kullanılamaz hale gelen yapılardan kaynaklanıyor. Bu yapılar ya terk edilmekten ötürü yada mülk sahiplerinin yeniden inşa konusunda mutabık kalamamasından ötürü metruk hale gelerek güvenlik sorunu oluşturan merkezler haline geliyor.

Diğer taraftan yapılan bilimsel çalışmalar ile kentleşme ve sosyoloji arasında bir bağıntı olduğu ortaya çıkmıştır. Bu çalışmalar kentin çeperinde kalan meskun alanların suça elverişli bir toplum yapısının ortaya çıkmasında rol oynadığını ifade etmektedir. peki bunun oluşmaması için Bağlar ilçesinde neden kentsel dönüşüm çalışması yürütülmemektedir? 2021 yılında Bağlar ilçesinin birçok noktası için alınan kentsel dönüşüm kararı bir sivil toplum örgütünün başvurusu nedeni ile mahkeme kararı neticesinde durdurulmasa idi şimdi nasıl bir Bağlar ilçesinden bahsedecektik? Bu sorunun cevabı olumlu bir kapıya çıkıyor. Ancak olumlu sonuç alınmaması ise kimseye fayda sağlamadı.

O halde Bağlar ilçesinin mevcut durumunun ve kaderinin değiştirilmesi için yapılacak neler olmalıdır sorusu büyük önem taşıyor. Öncelik ile yapılacak olan iş kalemi ise şu şekilde gözüküyor: kentsel dönüşüm konusunda bütün kamu ve kamu kuruluşu statüsündeki sivil toplum örgütleri bir araya gelmeli ve uzlaşmalıdır. Hak sahiplerine, hak sahipliği oranında hak tanınmalıdır. Muradiye ve Fatih Mahalleri başta olmak üzere sorun teşkil eden Mahallerin imar düzeni, durumu ve şehir planlaması günümüze uygun yenilenmelidir. Büyük yapı firmalarına teşvik ve destek verilerek kentsel dönüşüm çalışmalarına katılmaları sağlanmalıdır. İl ve ilçe belediyeleri kendi iştirakları ile dönüşüm çalışmalarına destek vermelidir. TOKİ ana yüklenici olarak dönüşüm çalışmalarına katılmalıdır. Hak sahiplerinin maddi durumu tespit edilerek, kiraya çıkma imkanı bulunmayan hak sahiplerine dönüşüm çalışmaları bitinceye kadar kira desteği verilmelidir.

Son olarak yeşil, sağlıklı ve güvenlik atmosferi içinde bir Bağlar için herkesin elini taşın altına koyması artık zorunluluktur.