TED Diyarbakır Koleji’nde gerçekleştirilen etkinlikte, bir öğrenciye Karamanoğlu Mehmet Bey’in 13. yüzyılda Türkçe dışındaki dilleri yasaklayan fermanını okutması, velilerin ve sivil toplum örgütlerinin tepkisini çekti.
Veliler ve demokratik kitle örgütlerinden tepki
Etkinlikte öğrencilerin ellerine Türkçeyi övücü dövizler verilmesi ve özellikle bir çocuğun “Tek dil Türkçe” anlayışını yansıtan tarihi fermandan alıntı yapması, Diyarbakır’daki farklı kültür ve dil kimliklerine karşı duyarsızlık olarak değerlendirildi. Tepki gösteren veliler, bu yaklaşımın hem pedagojik açıdan yanlış hem de kentteki çok dilli, çok kültürlü yapıyla bağdaşmadığını dile getirdi.
Konu basına yansıyınca, Amed Emek ve Demokrasi Platformu, “kentimizin demokrasi kültürüyle ve pedagojik gerçeklerle bağdaşmayan bu yaklaşıma karşı” saat 17.30’da basın açıklaması yapacaklarını duyurdu. Platformdan yapılan açıklamada, farklı dillerin ve kimliklerin dışlanmasının kabul edilemez olduğu vurgulandı.
TED Diyarbakır Koleji’nden açıklama
Tepkilerin büyümesi üzerine TED Diyarbakır Koleji yönetimi de yazılı bir açıklama yaptı. Açıklamada, söz konusu etkinliğin Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) ve TED Genel Merkezi’nin önerdiği etkinlik takvimi çerçevesinde gerçekleştiği, ancak bir sınıf öğretmeninin inisiyatifiyle yapılan uygulamanın okul yönetiminin bilgisi dışında geliştiği ifade edildi.
Kolej yönetimi, öğretmenin yaklaşımının “iyi niyetli bir çaba” olduğuna inandıklarını belirterek şu ifadelere yer verdi:
“TED Diyarbakır Koleji Yönetim Kurulu olarak, geçmişte olduğu gibi bugün de anadilinde eğitimin evrensel bir hak olduğu inancımızda herhangi bir değişim yoktur. Dil yalnızca bir iletişim aracı değil; kimliğin, kültürün ve toplumsal hafızanın en güçlü taşıyıcısıdır. Bu nedenle, anadilin eğitim ve yaşamın her alanında yer alması gerektiğini savunuyor, bütün dillere saygılı olmayı temel ilkelerimizden biri olarak görüyoruz.”
“Velilerimizden özür diliyoruz”
Açıklamada ayrıca, yaşanan durumdan rahatsızlık duyan veliler ve kamuoyundan özür dilendi:
“Bu olay nedeniyle incinmiş olan velilerimizin ve kamuoyunun rahatsızlığından derin üzüntü duyuyoruz. Benzer durumların tekrar yaşanmaması için gerekli düzenlemeleri yapacağız. Çocuklarımızın çok yönlü gelişimi için farklı dillerin ve kültürlerin bir arada yaşamasını bir zenginlik olarak görüyoruz.”
Çok dilli eğitim tartışması yeniden gündemde
Yaşanan bu olay, Diyarbakır başta olmak üzere Türkiye genelinde anadilinde eğitim tartışmalarını yeniden gündeme taşıdı. Bölgedeki sivil toplum örgütleri, çocukların kendi anadillerini özgürce öğrenmesinin yanı sıra diğer dillere saygı duyulmasının demokratik bir toplum için temel olduğunu vurguluyor.
TED Diyarbakır Koleji’nin özür açıklaması kamuoyundaki tartışmaları bir nebze yumuşatsa da, eğitimde dil politikaları ve anadil hakkı konusundaki hassasiyetlerin önümüzdeki günlerde daha geniş bir şekilde tartışılması bekleniyor.
