0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Diyarbakır’ın mûsıkî geleneğinin ilk belirgin gelişim gösterdiği dönem, Artuklular zamanına dayanıyor. Şehir, Akkoyunlular’ın başkenti olduktan sonra da, İçkale’deki Akkoyunlu sarayında düzenlenen mûsıkî etkinlikleri, şehrin mûsıkî gelişimine önemli katkılarda bulunmuştur.

Selçuklular döneminde Anadolu’da temelleri atılan Türk Makam Mûsıkîsi, Osmanlılar zamanında özellikle 16. ve 17. yüzyıllarda büyük bir gelişme kaydetmiş ve bu dönemde Anadolu’da yüzlerce mûsıkîşinas yetişmiştir.

Diyarbakır, Türk Mûsıkîsi alanında önemli bir merkez olarak öne çıkıyor ve İstanbul dışında kayda değer sayıda mûsıkîşinasın yetiştiği ender şehirlerden biridir. 17. ve 18. yüzyıllarda şehirde yetişen hânende, sâzende ve bestekârlar, sadece mahallî mûsıkîde değil, aynı zamanda Devlet-i Âliyye’nin belli başlı merkezlerinde icra edilen Klasik Türk Mûsıkîsinde de ün kazanmışlardır.

Mûsıkî, medeniyetimizin önemli bir unsuru olarak, ladinî, dinî, tasavvufî, ilmî, askerî ve tıbbî boyutlarıyla bir bütündür. Diyarbakır’da mûsıkî kültürünün gelişmesinde şiir, mûsıkî ve eğlence meclislerinin yanı sıra, tasavvuf dergâhlarının ve ibadethanelerin de etkili olduğunu söyleyebiliriz.

Diyarbakır Mûsıkîsi, Klasik Türk Mûsıkîsi ve Halk Mûsıkîsi öğelerinin dışında, şehre hakim olan tasavvufî yaşayış biçiminin etkisini, özellikle gazel ve nefeslerde görmek mümkündür. Tekke ve medreselerde yapılan mûsıkîli zikir, devrân ve semâ törenleri, okunan ezan, tekbir, mevlid gibi tasavvufî biçimler de Diyarbakır mûsıkîsine yön vermiştir. Bu geleneğin etkisi, bazı dönemlerde tasavvuf mûsıkîsi folklor ve lâdinî mûsıkî kadar bölgede söz sahibi olmuş; şehrin hatırı sayılır icracılarının şöhreti Osmanlı payitahtına kadar ulaşmıştır.

Diyarbakır, mûsıkî kültürüyle kökleri derinlere uzanan, tarih ve sanatı harmanlayan bir şehir olarak, bu zengin mirasıyla gelecek nesillere taşımayı sürdürüyor.