DOLAR 41,0497 0,52%
EURO 47,6896 0,59%
ALTIN 4.443,01-0,01
BITCOIN 4600890-2,46%
Diyarbakır
36°

AÇIK

02:00

İMSAK'A KALAN SÜRE

Uzman: Şiddet içerikli diziler gençlerde rol model etkisi yaratıyor

Uzman: Şiddet içerikli diziler gençlerde rol model etkisi yaratıyor

Üsküdar Üniversitesi’nden Prof. Dr. Serdar Nurmedov, şiddet içerikli dizilerdeki “karizmatik” karakterlerin gençler için rol model haline gelebildiğini, ebeveynlerin mutlaka çocuklarla izlenen sahneler üzerine konuşmaları gerektiğini vurguladı.

ABONE OL
25 Ağustos 2025 12:16
Uzman: Şiddet içerikli diziler gençlerde rol model etkisi yaratıyor
0

BEĞENDİM

ABONE OL

25 Ağustos 2025 12:16


Kaynak: AA

Şiddet içerikli dizi ve filmlerde “karizmatik” rollerle sunulan karakterlerin gençler için rol model haline gelebildiğini belirten uzmanlar, bunun şiddeti “çekici” ve “meşru” bir davranış gibi gösterebildiğini, ebeveynlerin çocuklarıyla izlenen içerikler üzerine mutlaka konuşarak bu algıyı sorgulatmaları gerektiğini vurguluyor.

Özellikle ergenlik döneminde kimlik arayışında olan gençlerin, şiddet içeren yapımlardaki ünlü oyuncuları örnek alarak gündelik hayatta şiddete meyilli hale gelebileceğine dikkati çeken uzmanlar, şiddetin ödüllendiriliyormuş gibi gösterilmesinin, gençlerin bu davranışları normal ve kabul edilebilir olarak algılamasına yol açtığını belirtiyor.

Ebeveynlere büyük görev düştüğünü vurgulayan uzmanlar, gençlerle birlikte izlenen dizilerdeki sahnelerin eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirilmesi gerektiği önerisinde bulunuyor.

 Gençler karakterlere duygusal olarak “bağlanabiliyor”

Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi Psikiyatr Prof. Dr. Serdar Nurmedov, dizi ve filmlerdeki şiddet sahnelerinin çocuklar ve gençler üzerindeki etkilerini anlattı.

Dizi karakterlerinin gelişim dönemindeki gençlerin özellikle duygularını etkilediğini belirten Nurmedov, “Şiddet içerikli bu diziler ya da filmler ergenleri çok çabuk gaza getirip frene basmasını zorlaştırırlar. O karakterin oynadığı o performansta kendi hayatına bir yere temas ediyorsa onunla birebir bir bağ kurar. Karakterin üzüldüğü yerde gerçek üzüntü yaşar, karakterin sevindiği yerde gerçek bir sevinç yaşar.” diye konuştu.

Nurmedov, dizilerdeki mesajların ve sloganların çok izlenme kaygısıyla hazırlanması halinde tehlikeli sonuçlar doğurabileceğini, bu konuda hassas davranılması gerektiğini söyledi.

Gençlerin dizilerdeki mesajları ve sonuçları çok önemsediğini belirten Nurmedov, “Eğer oyuncu, ‘Sonunu düşünen kahraman olamaz.’ gibi bir sloganla ortaya çıkıyorsa o zaman, ‘Kahraman olmak istiyorsan, sonunu düşünmeyeceksin’ mesajı veriliyor. Bu çok tehlikeli bir normalleştirme. Parasosyal bağlanma diye bir şey var. Tek taraflı ama gerçekmiş bir bağlanma. Ergenler karizmatik film karakterleriyle bir bağ kurar, karakterle özdeşim kurar. Özellikle kimliği tam oturmamış, kimlik karmaşası olan, aile içinde ve dışarda zorbalığa maruz kalan hassas çocuklar bundan çok etkilenir.” ifadelerini kullandı.

Nurmedov, dizilerdeki ve medyadaki şiddetin gündelik hayatta da yansımaları olabildiğine dikkati çekerek, şöyle devam etti:

“Şiddet hep vardı bence ama son zamanlarda şiddet hem arttı hem ilginç olanı bunun sorumluluğunu almıyorlar gençler. Yani şiddetin bir karşılığı olabileceğine dair düşünceleri giderek azalmaya başladı. Hani bu makul bir şey, bu olabilir bir şey, normal bir şeymiş gibi algılanmaya başladı. Hem şiddet uygulamaya, hem şiddete maruz kalmaya ve şiddete şahit olmaya duyarsızlaşmaya başladılar. Bu sıradanlaşmaya başladı. Esas tehlikeli olan bu bence. Eskiden de oluyordu ama en azından yanlış olduğu, kötü olduğu açıklanırdı. Şimdi ise ‘ne var yani? yanlış mı?’ gibi cevaplarla sık karşılaşıyoruz. ”

 Dizilerde şiddetin bir sonucu olduğu gösterilmeli

Prof. Dr. Nurmedov, dizilerdeki şiddet sahnelerinin olumlu bir mesaj kaygısı taşıması durumunda eğitici olduğunu, aksi takdirde özendirici olduğunu anlattı.

Dizi ve film yapımcılarını buna dikkat etmesi gerektiğini anlatan Nurmedov şunları kaydetti:

“Gençler böyle dizilerdeki karakterlerle özdeşim kurar ve o davranışın sonucuna bakarlar. Eğer bu davranışın sonucu ödüllendiriliyorsa o zaman bu davranışı makul kabul edip, o davranışı sergilemeye devam ederler. Ergenlerde dürtü kontrolü ve muhakemeden sorumlu bölge henüz gelişmediği için nerede durması gerektiğini bilemezler. Milyonların sevdiği bir karakter yaptıysa, ‘Demek ki doğru.’ algısı oluşur. Bu yüzden şiddet içeren dizilerde sonuç çok önemli. Dizi, film bitene kadar onun sonucu, cezası mutlaka gösterilmeli. Eğer şiddet dramatize ediliyorsa o zaman bu tehlikeli. Şiddetin her türlüsünün yanlış olduğu, günün sonunda cezalandırıldığı, karşılığının alındığı, mağdur olanın ise hakkını alabildiği yapımlar kişiliklerin daha sağlıklı gelişmesi açısından önemli.”

Ebeveynlere bu konuda önemli görevler düştüğünü anlatan Nurmedov, “Anne ve babanın çocukların karşılarına kendilerinin rol model olarak çıkması gerekiyor. ‘Dizilerde böyle ama gerçek hayatta böyle olmuyor.’ mesajının verilmesi önemli. Gerekirse birlikte izlenmeli ve sonuçlar tartışılmalı. Dizinin hassas bir yerine gelindiği zaman dizi durdurulup ne hissettiğini, zihninden neler geçtiğini ve yorumunu sormalı. Ebeveynler bir polis gibi değil bir rehber gibi hareket etmeli.” değerlendirmesinde bulundu.

Prof. Dr. Serdar Nurmedov, Radyo ve Televizyon Üst Kuruluna (RTÜK) da bu konuda bir öneride bulunarak şunları kaydetti:

“Belki biraz iddialı olacak ama bana kalırsa çocuğa, ergene ve genç yetişkine yönelik yapımlarda RTÜK’ün çocuk psikiyatristi ya da çocuk psikoloğu danışmanı şartı koşması lazım. En azından bu süreçte onların denetiminden geçmesi lazım.”

gazetedetay

En az 10 karakter gerekli


HIZLI YORUM YAP