Diyarbakır’ın merkez Sur ilçesine bağlı Camii Kebir Mahallesi, Gazi Caddesi üzerinde bulunan Ulucami tarihi ve kültürel değer taşıyan birçok noktası ile günümüzde halen varlığını sürdürüyor. Türkiye genelinde bulunan birçok tarihi ve kültürel yapı arasında ayrı bir konumda bulunan Ulucami asırlara, geçmişin yaşantılarına, tarihi aktörlere ve kentte hüküm sürmüş çeşitli medeniyetlerin yakın tanığı olarak, maziden, atiye süren zaman çizgisinde dünü, bugüne, bugünü, yarına aktarıyor
Öte yandan tarihin önemli bir aktörü olan Ulucami halen gümünüzde varlığını yapısal yönden bozulmadan devam ettiriyor. Diyarbakır Ulucami Türkiye toprakları içerisinde bulunan en eski camidir. İslam ordularının Diyarbakır’ı fetih etmesi ile Mar Toma Kilisesinin camiye çevrilmesi ile oluşturulmuştur. Diğer yandan kentte egemen olan bütün milletler ve medeniyetler camiye özen göstermiş, birçok devlet yöneticisinin sözleri, fermanları ve kitabeleri duvarlarına işlenmiştir.
Ayrıca Diyarbakır Ulucami mimari yapıdan Şam Emeviye Camisi ile benzerlik taşımaktadır ve beşinci Harem-i Şerif olarak nitelendirmektedir. Hanefi ve Şafi mezheplerinin her birine özgü bölümlerin bulunduğu Ulucami külliye biçiminde olup, Mesudiye ve Zinciriye Medreseleri yer almaktadır.
Son olarak Diyarbakır Ulucami birçok bakım, onarım ve yenileme işlemlerine tabi tutulmuş ve günümüze ulaştırılmıştır. Aynı zamanda Ulucami günümüzde ibadet alanı olarak kullanılmanın ötesinde kentin turistik noktaları içinde görkemli bir yere sahip olmakta, yılın her günü sahip olduğu tarihi ve kültürel unsurları ile yerli ve yabancı misafirleri ağırlıyor.
