İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi, 2024 yılının ilk 6 ayında Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yaşanan insan hakları ihlallerine dair hazırladığı raporu açıkladı. Raporda, en az 3 bin 895 insan hakkı ihlalinin yaşandığı belirtildi. İHD Bölge Temsilcisi Mehmet Tahir Saçaklı ve İHD Genel Başkan Yardımcısı Rümeysa Deniz Kaya tarafından açıklanan raporda, bölgedeki hak ihlallerinin boyutu gözler önüne serildi.
Yaşam hakkı ihlalleri
Rapora göre, kolluk güçleri tarafından yapılan keyfi öldürme ve orantısız güç kullanma sonucu 1 yurttaş yaşamını yitirirken, 4 yurttaş yaralandı. Hapishanelerde ise 3 mahpus hastalık, 2 mahpus ise intihar iddiasıyla hayatını kaybetti. Resmi hata ve ihmaller sonucunda 18 yurttaş yaşamını yitirirken, 76 yurttaş yaralandı. Ayrıca, çatışmalar ve patlayıcılar nedeniyle toplamda 68 kişinin yaşam hakkı ihlal edildi.
Kadın ve çocuklara yönelik ihlaller
Aile içi şiddet ve toplumsal alanda maruz kaldıkları saldırılar sonucunda 30 kadın yaşamını yitirdi, 12 kadın yaralandı. Çocuklara yönelik şiddet ve cinsel istismar vakalarında ise 9 çocuk hayatını kaybederken, 18 çocuk yaralandı veya istismara uğradı.
İşkence ve kötü muamele
Bölgede en az 95 kişi işkence ve kötü muameleye maruz kaldı. Bunların 11’i gözaltında, 36’sı gözaltı dışında, 48’i ise hapishanelerde gerçekleşti. Ayrıca, 3 yurttaş kolluk görevlilerinin ajanlık dayatmalarına maruz kaldı.
Özgürlük ve güvenlik hakları
Raporda, en az 88’i çocuk, 1,164 kişinin gözaltına alındığı, 165 kişinin tutuklandığı ve 527 ev veya iş yerinin baskına uğradığı belirtildi. Ayrıca, düşünce ve ifade özgürlüğüne yönelik baskılar devam etti ve en az 4 etkinlik yasaklandı.
Toplantı ve gösteri özgürlüğü
En az 34 toplantı ve gösteriye müdahale edildi, 2 toplantı ve gösteri iptal edildi. Bölge valileri 56 defa toplantı ve gösteri yürüyüşlerine yasaklama kararı verdi.
Hapishanelerde hak ihlalleri
Hapishanelerde en az 44 mahpusun gerekçesiz sevk edildiği, 116 mahpusun sağlık hakkının ihlal edildiği, 65 mahpus hakkında soruşturma başlatıldığı ve 22 mahpusun infazının ertelendiği tespit edildi.
Ekonomik ve sosyal haklar
İş kazalarında en az 29 işçi yaşamını yitirdi, 20 işçi yaralandı. Ayrıca, kayyım atamaları ve diğer idari uygulamalar nedeniyle birçok yurttaşın ekonomik ve sosyal haklarının ihlal edildiği belirtildi.
Sağlık ve çevre hakları
En az 416 yurttaşın sağlık hakkı ihlal edildi, bölgede 5 orman yangını ve ağaç kesimi gerçekleşti.
Değerlendirme
Raporu okuyan İHD Genel Başkan Yardımcısı Rümeysa Deniz Kaya, bölgede otoriter politikaların devam ettiğini ve insan hakları ihlallerinin sistematik bir şekilde sürdüğünü belirtti. Kaya, “Kürt meselesinin demokratik yollarla çözülemeyişi nedeniyle süren çatışma ortamı, Türkiye’nin iç ve dış politikadaki istikrarsızlığının devam etmesine neden olmaktadır” dedi.
Raporda ayrıca, seçim sonrası kayyım atamaları, valiliklerin etkinlik yasağı kararları ve güvenlik güçlerinin baskıcı uygulamaları eleştirildi.
DİYARBAKIR HABERLERİ
29 Ağustos 2025DİYARBAKIR HABERLERİ
29 Ağustos 2025DİYARBAKIR HABERLERİ
29 Ağustos 2025DİYARBAKIR HABERLERİ
29 Ağustos 2025DİYARBAKIR HABERLERİ
29 Ağustos 2025DİYARBAKIR HABERLERİ
29 Ağustos 2025EKONOMİ
29 Ağustos 2025