0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Diyarbakır Milletvekili Serhat Eren, Mezopotamya’nın kadim miraslarından biri olan Bırkleyn Mağarası’nın korunması için Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne önemli bir kanun teklifi sundu. Teklife göre, mağaranın birinci derece doğal sit alanı ilan edilmesi isteniyor.

Tarihin kalbinde saklı bir doğa hazinesi

Lice ilçesine bağlı Abalı Mahallesi’nde yer alan Bırkleyn Mağarası, Dibni Çayı’nın yer altına inip yeniden yüzeye çıktığı nadir karstik yapılardan biri olarak biliniyor. Antik metinlerde “dünyanın bittiği yer” şeklinde anılan mağara, yalnızca doğal yapısıyla değil, tarihî kalıntılarıyla da öne çıkıyor.

Asur kralları Tiglat-Pileser (M.Ö. 1114–1076) ve III. Salmanassar (M.Ö. 858–824) tarafından bırakılan çivi yazılı kabartmalar, bu bölgenin arkeolojik önemini gözler önüne seriyor. Kabartmalar, Mezopotamya seferlerinin yazılı kanıtları olmanın yanı sıra, dünyadaki en eski mağara rölyefleri arasında yer alıyor.

Bilimsel çalışmalar mağaranın değerini doğruluyor

2004 yılında Münih Üniversitesi’nden Prof. Dr. Andreas Schachner liderliğindeki ekip tarafından yapılan yüzey araştırmaları, mağaranın Geç Neolitik Dönem’den beri kullanıldığını ortaya koydu. Çalışmalar sırasında daha önce belgelenmemiş bir mağara yapısı daha keşfedildi.

Mitolojiden Kur’an’a uzanan kutsal anlatılar

Bırkleyn, halk arasında İskender-i Zülkarneyn ile özdeşleştirilirken, Kur’an’da Kehf Suresi’nde geçen anlatılarla da ilişkilendiriliyor. Antik yazar Plinius’un mağarayı “yeraltı dünyasına geçit” olarak tanımlaması da buranın tarihsel önemini pekiştiriyor.

Tehdit altındaki değer: Patlatmalı maden çalışmaları

Karayolları Genel Müdürlüğü’ne bağlı 8. Bölge Müdürlüğü’nce yürütülen Kalker Ocağı, Plent ve Kırma-Eleme Tesisi faaliyetleri, mağaranın doğal ve arkeolojik yapısına ciddi zarar veriyor. Patlatmalı işlemler, çevredeki mera alanlarının kullanılmaz hale gelmesine neden olurken, bölge halkı ve sivil toplum kuruluşlarının suç duyuruları da bugüne dek yanıtsız kaldı.

Koruma aynı zamanda kalkınma fırsatı

Milletvekili Serhat Eren, “Bırkleyn, başka bir kentte olsaydı çoktan turistik cazibe merkezi haline gelirdi,” diyerek alanın korunmasının yalnızca çevresel değil, ekonomik ve toplumsal bir öneme sahip olduğunu vurguladı.

Kanun Teklifi Maddeleri (Özet)

• Madde 1: Bırkleyn Mağarası, 2863 sayılı yasa kapsamında birinci derece doğal sit alanı ilan edilecek.

• Madde 2: Kanun yayımıyla birlikte yürürlüğe girecek.

• Madde 3: Kanun hükümleri Cumhurbaşkanı tarafından yürütülecek.